Υγεία και Ασφάλεια Εργαζομένων

Η νομοθετική πολιτική κάθε χώρας στο πεδίο της υγείας και ασφάλειας του εργατικού της δυναμικού αλλά και ο τρόπος υλοποίησής της στην πράξη εκφράζει με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο τον βαθμό εναρμόνισης της πολιτείας με τις θεμελιώδεις αρχές του κράτους πρόνοιας.

Είναι προφανές ότι η σύγχρονη τεχνολογική εξέλιξη έχει άμεσες επιπτώσεις τόσο στις συνθήκες εργασίας όσο και στα δεδομένα της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων. Η ραγδαία ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και η μαζική εισαγωγή τους στις παραγωγικές διαδικασίες επέφερε σοβαρές καινοτομίες στην οργάνωση της εργασίας, στη δομή της απασχόλησης, στην ειδίκευση και στην επαγγελματική εκπαίδευση. Ανάλογες όμως είναι και οι συνέπειές τους για το ανθρώπινο παραγωγικό δυναμικό.

Ατυχώς, οι αισιόδοξες προβλέψεις αυτών που εκτιμούσαν ότι η τεχνολογική επανάσταση εκτός από τη θεαματική βελτίωση της παραγωγικότητας θα προσέφερε ανάλογες υπηρεσίες στον περιορισμό των εργασιακών κινδύνων δεν φαίνεται να επαληθεύονται. Βεβαίως, δεν θα πρέπει να παραβλεφθούν ορισμένα θετικά στοιχεία, τα οποία συνδέονται με τις εφαρμογές της τεχνολογικής προόδου και διαπιστώνονται σήμερα σε ό,τι αφορά τις συνθήκες απασχόλησης στους χώρους εργασίας. Αξίζει να αναφερθούν ο περιορισμός της φυσικής καταπόνησης στις βαριές σωματικές εργασίες, η εκμηχάνιση των βοηθητικών εργασιών, η ελάττωση της μαζικής εργασίας εν σειρά (αλυσίδα), η βελτίωση των κλιματιστικών όρων και μερικών άλλων επιβαρυντικών περιβαλλοντικών συνθηκών (υγρασία, φωτισμός κ.λπ.). Σε αυτά θα πρέπει να προστεθούν και τα θετικά επακόλουθα του εκσυγχρονισμού της σχετικής νομοθεσίας και της κρατικής εποπτείας και ιδίως αυτό της σχετικής μείωσης του ετήσιου αριθμού των εργατικών ατυχημάτων, όπως προκύπτει από τα σχετικά στατιστικά στοιχεία. Βέβαια, θα πρέπει να επισημανθεί ότι παρά τη μείωση αυτή οι αριθμοί των εργατικών ατυχημάτων παραμένουν εντυπωσιακά υψηλοί. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, που αναφέρονται στο έτος 2007, για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα συγκριτικά στοιχεία, στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 κρατών 6.9 εκατομμύρια εργαζόμενοι υπέστησαν ένα ή περισσότερα ατυχήματα στους χώρους εργασίας. Κάθε 3,5 λεπτά σημειώνεται ένας θάνατος στην ΕΕ λόγω ατυχήματος ή ασθένειας που σχετίζεται με τις συνθήκες του εργασιακού περιβάλλοντος.
Παρά τους αριθμούς αυτούς, μεταξύ των ετών 1999-2007 βελτιώθηκαν στην ΕΕ των τότε 15 κρατών μελών οι συνθήκες ασφάλειας στους χώρους εργασίας και μειώθηκαν τα θανατηφόρα ατυχήματα. Αλλά και τα μη θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα κατέγραψαν σημαντική μείωση.

Από την άλλη όμως πλευρά τα παραπάνω θετικά στοιχεία καθώς και η παρατηρούμενη μείωση των εργατικών ατυχημάτων αντισταθμίζονται από τη σύγχρονη μάστιγα των εργαζομένων: τις επαγγελματικές ασθένειες. Οι τελευταίες, οι οποίες εκδηλώνονται, κατά κανόνα, μετά από μεγάλο διάστημα παρουσιάζουν ανοδική πορεία. Ειδικότερα, η αλματώδης ανάπτυξη της χημικής βιομηχανίας εξελίσσεται σε βασικό παράγοντα έκθεσης των εργαζομένων σε τοξικές χημικές ουσίες. Μόνο στις ΗΠΑ είχαν καταγραφεί ήδη ως τις αρχές της δεκαετίας του ’90 περισσότερες από 70.000 χημικές ουσίες, οι οποίες χρησιμοποιούνται στην παραγωγή. Από αυτές ένα ποσοστό που δεν ξεπερνά το 25% υπέστησαν πλήρη ή μερική τοξικολογική εξέταση, ώστε να εκτιμηθούν οι συνέπειές τους για την υγεία των εκτιθέμενων σε αυτές εργαζόμενων Στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο αντίστοιχος αριθμός των εν χρήση χημικών ουσιών ως την ίδια περίοδο ξεπερνούσε τις 55.000.
Και ενώ ο τοξικολογικός, βιολογικός και επιδημιολογικός έλεγχος των επιδράσεων των ουσιών αυτών περιορίζεται σε έναν αριθμό που με τις υπάρχουσες σήμερα επιστημονικές δυνατότητες δεν μπορεί να ξεπεράσει τις μερικές εκατοντάδες ετησίως, προστίθενται χιλιάδες νέες κάθε χρόνο στο παγκόσμιο σύστημα παραγωγής και εμπορευματοποιούνται με ανυπολόγιστες επιπτώσεις όχι μόνο για την υγεία του εργατικού δυναμικού αλλά και για την υγεία των καταναλωτών.

Ακόμη δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι και η αυτοματοποίηση των παραγωγικών διαδικασιών συντελεί στην εμφάνιση νέων δυσμενών για τους εργαζόμενους παραγόντων, όπως η ανισομερής επιφόρτιση των μυών, η απομόνωση στους χώρους εργασίας, η μονοτονία και η μείωση της ικανότητας αντίδρασης. Περαιτέρω, η αύξηση της χρήσης στη βιομηχανία και στα ιατρικά επαγγέλματα ακτινοβολιών, ιοντιζουσών και μη (ακτίνες Χ, σωματίδια α, β, γ, υπέρυθρες, υπεριώδεις, μικροκύματα, λέιζερ), αυξάνουν τις πιθανότητες προσβολής των εργαζομένων από λευχαιμία, κακοήθη νεοπλάσματα, καταρράκτη, σοβαρές δερματικές παθήσεις, αναιμία, έλκη στομάχου, ηλεκτροεγκεφαλικές διαταραχές, στείρωση κ.λπ.
Επιπλέον, η επέλαση στον χώρο των υπηρεσιών των κομπιούτερς και των ηλεκτρονικών γραφομηχανών με πληκτρολόγια, εξαναγκάζει τους εργαζομένους σε πολύωρη παραμονή μπροστά στις φθορίζουσες οθόνες που προκαλούν προβλήματα πίεσης στα μάτια, στρες, πονοκεφάλους, φλόγωση του δέρματος κ.λπ.

Τέλος, η αγωνία της πιθανής ανεργίας σημαντικού αριθμού εργαζομένων σε επαγγελματικούς κλάδους που τείνουν στην πλήρη αυτοματοποίηση της παραγωγής, οι δυσκολίες προσαρμογής στις νέες απαιτήσεις που επιβάλλει η εις βάθος αναδιοργάνωση της λειτουργίας της και η εργασία σε βάρδιες, καθώς και οι επαναληπτικοί και μονότονοι εργασιακοί ρυθμοί είναι παράγοντες που ασκούν πολύπλευρη αρνητική επίδραση στην κατάσταση της ψυχικής υγείας και παράλληλα συμβάλλουν στην αύξηση των νευρικών παθήσεων του εργατοϋπαλληλικού δυναμικού.

Όλα τα παραπάνω ρύθμισε ο Έλληνας νομοθέτης στον Ν 3850/2010 «Κύρωση του Κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων» που αποτελεί πλέον και τον βασικό κορμό της σχετικής νομοθεσίας.
Για όσους ενδιαφέρονται η θίγονται να απευθυνθούν άμεσα στη ΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ 24, και ειδικότερα με τον κ. Κυριάκο Πράττο, με σκοπό τη σωστή και επιτυχή αντιμετώπιση του θέματος τους .

ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ
Πέτρου Ευαγ. Δημοβέλη & Συνεργατών
Τηλ 2410537206- 6972018808
Μ. Αλεξάνδρου 3 - Λάρισα